نماز بهترين اعمال و مدار قبول يا ردّ شدن اعمال ديگرست. نماز اولين فروع بعد از 5 اصل دين شناخته شده و وقت فضيلت آن اول وقت است. طبق روایات، نماز اولِ وقت با صورت سفيد و زيبا صعود كرده و در حقّ مُصلِّي دعا مى كند و مى گويد: «حفظ كردى مرا پس خداوند حفظت كند». نماز امام زمان(عج) و ديگر صلحاء در اول وقت واقع مى شود، و نماز مردم با نماز حضرت صعود كرده و اگر خللى در آن باشد به بركت نماز حضرت ناديده گرفته مى شود. فائده ديگر اين است كه نماز اول وقت «رضوان اللّه» و آخر وقت «غفران اللّه» است.نماز اول وقت از جمله اعمال مستحبی است که توصیه زیادی به آن شده است. به طوری که می توان سعادت دنیا و آخرت را در خواندن نماز اول وقت دانست. در این مقاله به روایت ها و نقل قول هایی در مورد فضیلت نماز اول وقت پرداخته ایم.

نماز اول وقت از چه اهمیّتی برخوردار است؟

نماز بهترينِ اعمال و مدار قبول اعمال ديگر و يا ردّ آنها شمرده شده، و در اخبار بزرگان دين آمده: كسى كه نمازش قبول شود ساير اعمالش نيز قبول و اگر مردود شود، بقيه هم مردود است. «اِنْ قُبِلَتْ قُبِلَ مَا سِوَاهَا وَ اِنْ رُدَّت، رُدَّ مَا سِوَاهَا». نماز نخستين فروع بعد از 5 اصل دين شناخته شده که این خود حاكى از اهميت آن در جايگاه نظام مكتبى اسلام است. پس رعايت نماز از بزرگترين وظايف يك مسلمان است و به محض رسيدنِ وقت آن بايد مبادرت به انجام آن نمايد، از همين روى امام حسن(عليه السلام) وقتى صداى مؤذّن را مى شنيد رنگش تغيير كرده و چهره اش به زردى مى گرائيد، و وقتى از علت آن سؤال مى شد، مى فرمود: خداوند شخصى را براى ندا دادن من فرستاده تا خدمت او رسم و خدمتش كنم، و نمى دانم قبولم مى كند يا نه، پس چگونه رنگم تغيير نكند؟!

وقت فضيلت آن اول وقت است بطورى كه نماز اول وقت داراى فوائدى است كه تعدادى از آن را از كتاب «انوار نعمانية» نقل مى كنيم:

۱-نماز اول وقت به صورت سفيد و زيبا صعود كرده و در حقّ مُصلِّي دعا مى كند و مى گويد: حفظ كردى مرا پس خداوند حفظت كند.

۲-نماز امام زمان(عليه السلام) و ديگر صلحاء در اول وقت واقع مى شود، و نماز افراد عادى در صورتى كه در اول وقت واقع شود با نماز حضرت صعود كرده و اگر خللى در آن باشد به بركت نماز حضرت ناديده گرفته مى شود؛ زيرا تمام نمازهاى اول وقت يك مجموعه محسوب شده كه يا پذيرفته و يا ردّ مى شود، و به همين جهت نماز جماعت تشريع شده كه نمازهاى مؤمنين با هم صعود و به طرف حضرت حق رفته، يا همگى پذيرفته و يا ردّ مى شود، و قبول شدن آن مسلّم است؛ زيرا اگر جماعت كثيرى تعاون بر عبادت داشته باشند، مسلماً بين آنها مقبول الصلاة غالباً وجود دارد و حتّى جماعت علاوه بر تصحيح خللها مؤثّر در زياد شدن ثوابها هم خواهد بود، مثلا نماز متأهّل 70 برابر مجّرد و نماز كسى كه عطر استعمال مى كند 70 برابر نماز بدون عطر زدن است، همچنين ثواب نماز كسى كه پيش از نماز صدقه مى دهد، بيشتر از كسى است كه صدقه نمى دهد. وقتى هر يك از افراد شركت كننده در جماعت يكى از مستحبات را رعايت كند، براى همگى، اين ثوابها ثبت مى شود، به خلاف نماز فرادى كه فقط ثواب مستحبى را دارد كه رعايت كرده است، از خصوصيات ديگر نماز جماعت اين است كه اگر فرادى و به تنهائى نماز بخواند، شيطان مقابل او قرار گرفته و وسواس غفلت را در قلب او القاء مى كند، و لذا جنگ و جهاد عظيمى بين نمازگزار و شيطان درمى گيرد، و به همين جهت محراب را محراب (محل حرب و جنگ) گفته اند، اما اگر مؤمنان مجتمع باشند بر شيطان غلبه كرده و او را از خود دور مى كنند و براى هر چه بيشتر دور شدن شيطان در اول نماز و هنگام تلاوت قرآن امر به استعاذه؛ يعني «اَعُوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّيطَانِ الرَّجِيمِ» شده است؛ زيرا شيطان همچون سگى وحشى به انسان حمله ور مى شود و عقل ايجاب مى كند، در موقع ورود به منزلى كه سگى وحشى در نزد درب آن است، صاحبخانه را براى دفع شر آن صدا زنيم، و نماز هم بابى از ابواب الله و دربى از درب هاى ورودى به بارگاه حضرت حق است كه شيطان براى عدم ورود به آن ممانعت مى كند و تنها زنجير كننده او ياد حق است و بس.

در فضيلت نماز جماعت هم سخن بسيار گفته شده و فقط به روايتى اكتفاء مى كنيم: «قالَ رسولُ اللّه(صلى الله عليه وآله): مَنْ كَانَ جَارُ بَيتِ اللهِ وَ لَم يَحضُرِ الجَمَاعَةَ ثَلَاثَ اَيَّامٍ مُتَوَالِيَاتٍ فَعَلَيهِ لَعنَةُ اللهِ وَ المَلَائِكَةِ وَ النَّاسِ اَجمَعِينَ فَاِن تَزَوَّجَ فَلَاتُزَوِّجُونَ وَ اِن مَرِضَ فَلَاتَعُودُوهُ، اَلَا فَلَاصَلَاةَ لَهُ، اَلَا صُومَ لَهُ، اَلَا فَلَازَكَوةَ لَهُ، اَلَا فَلَاحَجَّ لَهُ، اَلَا فَلَاجَهَادَ لَهُ»(2)؛ (رسول گرامى فرمود: كسى كه همسايه مسجد باشد و سه روز متوالى در جماعت حاضر نشود، لعنت خدا و ملائكه و جميع مردم بر او باشد، اگر خواست ازدواج كند به او زن ندهيد، و اگر مريض شد به عيادتش نرويد، بدانيد و آگاه باشيد كه نه نمازى و نه روزه اى و نه زكات و حجّى و نه جهادى براى او خواهد بود).

۳- سومين فائده از فوائد نمازِ اول وقت اين است كه: نماز اول وقت «رضوان اللّه» و نماز آخر وقت «غفران اللّه» است و رضاى الهى كجا و عفو و غفران كجا؟ عفو برای گناه است و گويا كسى كه نماز را به تأخير انداخته جرمى مرتكب شده است و بخاطر توجه ائمه به نماز اول وقت، شيخ طوسى از روايات آنها چنين استفاده كرده كه تأخير نماز از وقت فضيلتش مگر براى صاحبان عذر، جائز نيست. بايد گفت كمال بى لطفى است اگر بدون عذرِ موجّه، نماز را به تأخير اندازيم، چگونه اگر شخصيت بزرگى وقت خاصى را براى ملاقات با ما بگذارد خشنود شده و تأخير نكرده و با خوشحالى استقبال مى كنيم، ولى براى اول وقتى كه خدا ما را به سوى خود فراخوانده سهل انگارى مى كنيم؟

امام على(عليه السلام) هم در وقت اذان براى نماز به خود مى پيچيد و مضطرب بود و وقتى علت آن سؤال مى شد؟ مى فرمود: آمد وقت امانتى كه خدا به سماوات زمين عرضه كرد و آنها اباء كردند از حملش.
امام چهارم على بن حسين(عليهما السلام) هم وقتى براى وضو مهيّا مى شد رنگ صورتش زرد مى شد، وقتى از اين حالت سؤال مى شد، مى فرمود: «ما تَدْرُونَ بَينَ يَدَى مَنْ اَقُومُ»؛ (چه مى دانيد در برابر چه كسى ايستاده ام؟).

جهت کسب اطلاعات بیشر به سایت گلدون مراجعه کنید